che

Tarihi bir kişilik hakkında film yapmak çok zor. Bir yanda idolleştirenleri bir yanda nefret edenleri olan bir beğeni skalası oluyor sahnelenen figürle ilgili. Bir de tarihi gerçekleri ekle buna...

Ernesto "Che" Guevara da son 50 yılın en önde gelen figürlerinden şüphesiz. Adeta ikon oldu kabul edelim. Bu sebeple Steven Soderbergh'in yaptığı iş çok zor. Hele bir de 4 saati aşkın süresi olan iki film yapınca. İlk film Küba Devrimi ile ilgili. Che'nin Fidelle tanışmasıyla başlıyor, Küba'ya çıkmaları, astım krizleri, Fidelle çatışmalar, hareketin büyümesi derken araya atılmış Birleşmiş Milletler sahneleri ve röportajlarla sonlanıyor. Benicio del Toro harika oynamış, Demian Bichir biraz karikatürize kalmış sanki. Bir kere çatışma sahneleri çok güzel, abuk görsel efektler yok. Yapış yapış bir melodram, idolleştirme, zafer kazanmışken arkadan giren yaylılar, Che'den kallavi laflar falan da yok; ha film İspanyolca olduğundan aksanlı İngilizce de yok. Bunların hepsi olumlu şeyler. Ama devrimin altyapısı, Che'nin politik altyapısı ve iç dünyası da pek yok filmde; sadece yaptığı bir röportaj ve Birleşmiş Milletler'de yaptığı konuşma ışık tutmaya çalışıyor bize. Daha çok bir belgesel havasında. Devrim olunca da bitiyor film. Sonra başa dönüyor ve Che'nin Fidel'e "devrimden sonra beni bırak bu ateşi Latin Amerika'ya yayayım" dediğini görüyoruz. Dolayısıyla ikinci film başlıyor.

Fidel'in Che'nin veda mektubunu okumasıyla başlıyor ikinci bölüm. Herşeyi bırakıp, kılık değiştirip Latin Amerika'nın merkezi Bolivya'ya gidiyor, gerilla hareketini organize etmeye çalışıyor. Ama olmuyor malumunuz. Halk desteği ve politik destek neredeyse olmayınca kaçarak geçen bir yıllık süreci izliyoruz. Teker teker silah arkadaşlarını kaybeden Che bu filmde daha pasif sanki, biraz da umutsuz her ne kadar son çatışma öncesi "biz daha kötülerini görmüştük" dese de. Nitekim beklenen son geliyor ve yakalanan Che infaz ediliyor. Bu noktada da Soderbergh herkesin bildiği fotoğrafları falan kullanmadan anlatıyor süreci. Sonra da Mercedes Sosa'dan Balderrama başlıyor...

Not: İlk film Bir Devrimcinin Yaşam Öyküsü ikinci film Bolivya Günlüğü temel alınarak çekilmiş. Zaten Che'yi tanımak isteyenleri bu filmden önce kendi yazdığı kitaplara yönlendirmek mantıklı değil mi?